گاهی پیش آمده که هنرجو حتی پس از گذر چند سال از آموزش ها ، هنوز از اجرای قطعاتی زیبا که در درون خود از آن لذت ببرد، محروم مانده است و مدام از خود می پرسد ، چرا هنوز خوب ساز نمی زنم؟
اما مشکل این امر کجاست؟
در پاسخ باید گفت بخشی از این مساله مربوط به استعداد ذهنی هنرجو در یادگیری می باشد و به بیانی دیگر نقش استعداد در یادگیری ساز، آنجاست که ذهن ناخودآگاه هنرجو بتواند قوانینی که از آموزگار خود یاد میگیرد را با ذهن خود احساس کرده و روی ساز پیاده کند و به بیانی دیگر، با شرایط نوازندگی خود ( اِکُل نوازندگی) تطبیق دهد.
اما در بسیاری موارد مشکلات عدیده ای در آموزش وجود دارد که باعث این امر (در عین استعداد نرمال هنرجو) می شود از جمله این موارد میتوان به گفتن چند مورد زیر اشاره نمود:
۱. مساله آموزش، می باید بر سه پایه استوار باشد تا رشد نوازندگی در هنرجو احساس شود :
در این مورد می بایست هنرجو نت هایی تمرین کند که از احساس خوب برخوردار است و هدف از اجرای این نت ها، درک گوشی ملودی می باشد و بسیاری از هنرجویان متاسفانه به این مهم توجه نمیکنند و فقط بخاطر پس دادن تکلیف به آموزگار، نت ها را کپی میکنند که کاملا نادرست است.
در این مورد، آموزگار می باید نت هایی به هنرجو ارائه دهد که فقط کشش ها را نشان میدهد و هنرجو، بدون ساز و صرفا با تمرکز بر اجرای درست ریتم، وزن خوانی کند تا هم ذهن آزادتر با ضرب پا ارتباط برقرار کند و هم احساس ریتم در ذهن هنرجو بنشیند.
اتودها از دیرباز در نوازندگی رایج بودند و هدف از این تمرین ها، گرم کردن دست برای نوازندگی می باشد .
برای مثال : برای نوازندگان تار و سه تار که در اجرای نت ها با انگشت سوم دچار ضعف می باشند باید پیش از ساز زدن، اتودهایی برای افزایش آمادگی انگشت سوم در پوزیسیون های بالادسته اجرا نمود( با نظر آموزگار ) که اصطلاحا دست گرم شود و پس از آن قطعات ساز ( بخصوص قطعات سریع) را اجرا نمود.
نوازنده ای که از اتودها برای قوی شدن عضلات دست استفاده نکند، هیچگاه پیشرفت لازم در ساز را تجربه نخواهد کرد.
۲. هنرجو می باید همزمان با آموزش، آثار بزرگان موسیقی خود را گوش دهد تا علاقه مندی های خود را در این میان یافته و حتی تا آنجایی که ميتواند بخشی از آن موسیقی را که در ذهنش مانده ( بدلیل علاقه فراوان) بر روی ساز، کپی کند که این امر باعث تقویت بداهه نوازی می گردد.
بدانیم که ساز را آموزش میبینیم که بتوانیم روزی آنرا با درون خود بنوازیم!!
۳. هنرجویان موسیقی ایرانی می بایست درک موسیقی دستگاهی( ردیف) را در برنامه خود داشته باشند تا بیان موسیقی ایرانی را درک نمایند.